mijn opvoeding

[r.landouw]

opvoeden is moeilijk.
ieder mens verschilt.
dus is er geen sjabloon dat passend is voor een ieder.
voor mij begon het al eigenaardig.
vroedvrouw hoorde maar een hartslag.
grote opschudding toen ik als eerste om de hoek kwam kijken.
nog steeds een krachtige hartslag.
jawel: daar kwam mijn zusje.
ruim twee keer zo zwaar als ik.
de arts ruw: "leg die maar bij de vuilnisbak. dat wordt niks met zijn drie pond"
(van horen zeggen)
maar ja: de wil om te leven.
schijnt een geweldig gevecht te zijn geweest.
pa denkt de talenten te kunnen beinvloeden.
legt je in een grote geluidsboks, volume voluit.
helpt inderdaad voortreffelijk.
ben het toppunt van muziekkaliteit geworden.
de jaren vergaan.
na krijgsgevangenschap is pa in eerste instantie een volstrekt vreemde snoeshaan voor ons.
wat wil die man eigenlijk?
dan volgt een andere gevaarlijke tijd: het gevecht om de Indonesische vrijheid.
alles bij elkaar genomen toch een leuke periode, al is de dood steeds dichtbij.
soms is een klasgenoot zomaar plotseling afwezig.
komt niet meer terug.
vraag je naar het hoe en waarom, is het antwoord: "later als je groot bent....."
meer hoef je niet te weten.
pa is streng, rechtlijnig, maar eerlijk.
veel kinderen uit mijn klas worden gebracht en gehaald per auto.
was toen een luxe artikel.
wij moesten met de fiets.
"Waarom wij niet met de auto?"
"is die van jullie? betaal jij de chauffeur?
zodra dat het geval is, mag jij met de auto, moet ik toestemming aan jou vragen voor het gebruik"
einde discussie.
pas veel later dringt het tot je door dat onder andere snobisme zo geen vat op je heeft gekregen.
ik mocht de bedienden geen opdrachten geven.
om dezelfde redenen.
uitzondering: als iets voor mij niet mogelijk was.
bijvoorbeeld te zwaar.
dan nog: vragen om hulp. niks opdracht.
maar wee je gebeente als je daar oneigenlijk gebruik van maakt.
je doet een keer stoer.
geeft toch een opdracht.
hebt niet in de gaten dat pa achter je staat.
hij laat je alle hoeken van van de tuin zien.
en de tuin is vrij groot.
eigenaardige mening: "ik sla het eruit en ik sla het erin"
als volwassene:
"pa, noch het een, noch het ander is je gelukt.
wat je eruit wilde hebben bleef er in. wat je erin wilde hebben bleef eruit"
je wordt er alleen maar koppiger door. gelukkig niet eigenwijs.
was dat soms de bedoeling?
op veel gebieden hebben zijn vreemde methoden succes gehad:
volharding, eerlijkheid, openheid, eerbied, arbeidsmoraal, evenwicht, vechtlust.
maar helaas ook (zeker in het begin) een gebrek aan zelfvertrouwen.
enige schuwheid is mij nu nog niet vreemd.
"je groeit op voor galg en rad.
wat met er van jou terecht komen?"
is dat niet een klacht van alle generaties?
maar ach, niets moeilijker dan opvoeden.
wonder boven wonder toch een beetje goed terecht gekomen.